DEPLASMAN
Tanımı:
Voleybolda temel bekleme duruşları öğretildikten sonra oyuncuların bu duruşlarını bozmadan topa yetişebilmesi veya oyun içinde kendi takım arkadaşı tarafından boşaltılan bir yerin doldurulması için sağa-sola-Öne-geriye ve çapraz olarak gidiş şekillerinin öğretilmesi gerekmektedir.
Değeri:
Voleybolda temel elemanlar açıklanırken görüleceği üzere hareketin istenilen şekilde yapılabilmesi ancak topa yetişebilmesi ile mümkün olabilecektir. Savunmada ya da hücumda blok, dublaj, pas, plonjon, smaç gibi elemanlarda daima iyi ve hızlı bir deplaseye ihtiyaç vardır.
Çeşitleri:
1- Sağa-sola deplase
2- Öne-geriye deplase
3- Çapraz deplase
Sağa-sola Deplase:
Oyuncunun bulunduğu yerde herhangi bir vücut dönüşü yapmaksızın yan taraflarına yaptığı bir harekettir. Bu hareketi yaparken topu karşısına aldıktan sonra, topu atacağı tarafın ters yönündeki ayağını öne alması ve o ayağın önde olması içinde buna uygun bir deplase yapması lazımdır.
Deplasenin iyi bir şekilde yapılmasıyla oyuna dahil edilen top, oyuncular tarafından daha güzel bir şekilde değerlendirilecektir.
Pasör pozisyon 3'te iken sağa doğru deplase olan bir oyuncu, voleybol sahasında normal şartlar içinde topu sol tarafa çıkartmak durumuyla karşılaşacaktır.
Böyle bir deplase sırasında her iki ayağı aynı hizaya gelen sporcu, duruş sırasında topu atacağı yönün ters tarafına gelen ayağı (yani sağa atacaksa sol ayağı, sola atacaksa sağ ayağı) önde bulundurması oyuncunun vuruşu ve pastaki isabeti bakımından büyük avantaj sağlar.
Deplase sırasında, harekette sürat arandığı kadar ayakların durumu da çok önemlidir. Örneğin, blok tutma sırasında kullanılan deplase yukarıda anlatılan sağa-sola deplasedir.
Öne-geriye Deplase:
Oyun sırasında kısa kalan topların öne doğru hareket edilerek alınması, oyuncunun arkasına doğru gelen topların geriye doğru deplase olarak çıkartılması lazımdır.
Öne-geriye, sağa-sola ve çapraz deplase iki şekilde uygulanır.
Çapraz Deplase:
Daha önce anlatılan sağa-sola deplasede uygulanan hareketin çapraz olarak uygulanmasıdır. Sağa doğru hareket ediliyorsa ilk önce sağ ayak, sola doğru hareket ediliyorsa ilk önce sol ayak harekete başlar.
Deplasmanların Uygulanışı
a- Seri adımlarla
b- Kayma adımlarıyla
Seri Adımlarla Deplase:
Hepimizin bildiği gibi yürümenin hızlı olarak veya koşarak uygulanmasıdır. Burada ve diğer deplaselerde dikkat edilecek konu, topun atılacağı yönün ters tarafında kalan ayağın önde olmasıdır.
Deplasede ilk hareket eden ayak geride bulunan ayaktır. Mesafe gözle tespit edilip adım sayısı ayarlanarak istenilen ayağın önde bulundurulması rahatlıkla temin edilebilir.
Kayma Adımlarıyla Deplase:
Buradaki deplase sağa ve sola deplasede uygulanan hareketin öne veya geriye doğru uygulanışıdır. Öne deplasede ilk hareket eden ayak önde bulunan ayaktır. Geriye deplasede ilk hareket eden ayak ise geride bulunan ayaktır.
DEPLASMANIN ÖĞRETİMİ:
1- Oyuncular öne koşarken aniden yön değiştirip sağa, sola ve geriye deplase yaparlar.
2- İki oyuncu aralarında bir metre mesafe olacak ve birbirlerini görecek şekilde, birinin omuzları fileye paralel ve yüzü fileye dönük, diğerinin dik olacak pozisyonda durmaları istenir. Omuzları fileye paralel olan oyuncu hangi yöne hareket ederse diğer oyuncuda o yönde hareket edecektir (omuzları fileye paralel olan sola deplase olduğunda, omuzları dik olanın öne deplase yaptığına dikkat edin).
3- İki oyuncu arka arkaya durur. Öndeki oyuncu hangi yöne hareket ederse arkadaki oyuncu da aynı hareketi yapar (Gölge hareketi).
4- Oyuncuların hepsi bir arada kayma hareketlerini yaparken, aralara sıçramalar ilave edilir.
5-File önünde A'dan B'ye deplase olan sporcu tekrar sıraya girer.
6-Aynı çalışma ters yönde de uygulanabilir. Bu çalışmada daima blok deplasesi
uygulanır.
7-A - B: Sağa yan deplase
B - A: Sola yan deplase
8-A - B: Öne deplase
B - C: Geriye çapraz deplase
C - D: Öne çapraz deplase
D - E: Geri deplase
E - A: Sağa deplase
9-A - B: Öne deplase
B - C: Geriye çapraz deplase
C - D: Öne çapraz deplase
D - E: Geriye deplase
E - F: Öne çapraz deplase
F - A: Geriye çapraz deplase
10-iki sahada karşılıklı eşleşen sporcular filede karşılıklı A'dan B'ye deplase olurlar veya bir kişi karşıda değişik 20 yönlerde (sağa-sola) çeşitli hızlarda deplase olurken diğer oyuncu blok duruşuyla deplasman yapıp onu takip eder (Blok çalışması için de uygulanabilir).
11-A - B: Öne deplase
B - C: Sola deplase
C - D: Öne çapraz deplase
D - E: Sola blok deplasesi
E - F: Geriye deplase
12-A - B: Öne deplase
B - C: Geriye çapraz deplase
C - D: Öne çapraz deplase
D - E: Geriye çapraz deplase
E - F: Öne çapraz deplase
F - G: Geriye deplase
13-A-B, C-D, E-F, G-H: Öne deplase
B-C, D-E, F-G: Sola deplase
H-l : Sağa deplase
14-A - B: Öne çapraz olarak deplase, B noktasında çalıştırıcının komutu ile Cı, C2, C3 noktalarından birine hızlı öne deplase, deplase olduğu bu noktadan D noktalarından birisinde sahayı terk etmek şartıyla blok deplasesi.
15-Gözler kapatılarak deplase çalışması.
A - B: Öne deplase
B - C: Yan deplase
C - D: Geriye çapraz deplase
D -E : Yan deplase
File önündeki deplaseler istendiği taktirde blok deplasesi olarak ta yaptırılabilir. Tüm deplase çalışmalarının çizgilerle belirlenmiş voleybol sahasında uygulanması yararlı olacaktır, çünkü sporcu sahayı böylece daha iyi tanıyacaktır. Daha ileri aşamalarda bulunduğu yeri rahatlıkla belirleyebilmesi, deplase olmakta veya bulunması gereken yere dönmede çabukluk kazanması açısından da çok önemlidir.
